Czwartek, 28 Marca 2024 | Imieniny: Anieli, Kasrota, Soni chojnice24 na komórkę
Strona głównaHistoria
Rozmiar tekstu: A A
tekst i fot. archiwum Ch24

Tak było i się żyło

Kto tak naprawdę pamięta co nazywano „gruźliczanką” a stanowiło widoczny atrybut lata. Poczciwy saturator z wodą sodową (do wyboru z sokiem, najczęściej dwa smaki) podłączony do miejskiej sieci wodociągowej przyciągał spragnionych. Jeden z nich ustawiony był niedaleko dawnego sklepu „Eldom” przy ul. Kościuszki. Drugi na pl. Bojowników PPR (obecnie Stary Rynek) w okolicach dawnego sklepu „ZURT” później „Goplana”. Trzeci pojawiał się w okolicach pl. Jagiellońskiego.


„Gruźliczanka” - nazwa ta pochodziła od tego, że w czasach przed wprowadzeniem jednorazowych plastikowych kubków, na wyposażeniu saturatora była jedna szklanka (czasem na łańcuszku), którą po użyciu opłukiwano pod trzema krzyżującymi się strumyczkami wody. Spragnieni nie narzekali, a wrażliwi mieli do wyboru ciepłą lemoniadę, oranżadę, Mandarynkę, Polo – Coctę czy Złotą Rosę.

Nie mniejsze pożądanie niż szklanka bąbelkowej wody budziła wata cukrowa nawijana na patyk z metalowej misy podgrzewanej gazem z butli turystycznej.

„Waciarza” najczęściej można było spotkać w centrum miasta, niekiedy na ul. Kościuszki, a towarzyszyła mu kolejka w pokorze czekająca na cukrowe cudo. Najlepsza była nie ta z samego cukru, ale ta przygotowywana z pokruszonych landrynek. Jak cukierki były pomarańczowe to słodki przysmak miał kolor żółty. Dziś rarytas prawie niespotykany...

Tarcze szkolne
– przysługiwały dwie: jedna na rękaw fartuszka szkolnego w kolorze granatowym z odpinanym białym kołnierzykiem), druga na rękaw kurtki. Przy wejściu do szkoły stali dyżurni (pyskate chłopaki ze starszych klas) i sprawdzali, czy delikwent ma kapcie, fartuszek, tarczę i czy tarcza nie jest przypadkiem przypięta na agrafkę. W przypadku braku jednego z powyższych klient zasuwał z powrotem do domu i miał nieusprawiedliwioną nieobecność na pierwszej lekcji, ale to nieistotne, ważne, że porządek musiał być! Praktyki te miały miejsce we wszystkich chojnickich szkołach.

Mleko – w szklanych butelkach z wciskanym kapslem, chude ze srebrnym, pełnotłuste z żółtym. Dzieciaki w szkole zmuszane były do picia mleka na dużej przerwie. Mleko nalewano chochlą z kadzi do kubków bez uszka, nauczyciele pilnowali, czy wszystko zostało wypite, a chłopaki rzucali w dziewczyny kożuchami z mleka.

Historyjki obrazkowe
z gumy Donald – przykład działań dywersyjnych wrogich imperialistycznych mocarstw. Oficjalny środek płatniczy w podstawówce. Najczęściej dostępna w nielicznych sklepach prywatnych (m.in. na ul Młyńskiej) później w sklepach uspołecznionych.

Akcja zbierania makulatury – zbierało się zawzięcie, bo za określoną ilość makulatury można było dostać parę rolek papieru toaletowego – towaru wielce podówczas deficytowego. Aby zachęcić społeczeństwo do zbierania , w telewizji w przerwach w programie spowodowanych usterkami (a zdarzało się to często) wyświetlano plansze informujące o tym, że 1 tona makulatury = dwa drzewa. Najbardziej znany w Chojnicach punkt przyjmowania surowców wtórnych (istnieje do chwili obecnej) to przy ul. Kaszubskiej, chociaż i mnie zdarzyło się trafić do punku przy ul. Angowickiej. Otrzymane talony zamieniało się na szklanki talerze, czajniki, garnki itp. Siła pieniądza na ekspedientkach wrażenia nie robiła. Liczył się talon!

Sprzedaż wiązana była często utrapieniem. Przy okazji tej sprzedaży usiłowano wcisnąć co innego. Na przeciw mojego mieszkania znajdowała się restauracja „Gryf”. Zawsze było tam piwo. Aby kupić kilka butelek musiałem zamówić jajecznicę pomimo że mieszkałem w odległości 50m od tego przybytku. Kupowałem tę jajecznice (której nie spożywałem) i to uprawniało mnie do nabycia kilku butelek piwa.

Kartki nieodzowny atrybut. Kartki na mięso, buty, alkohol, papierosy, wyprawkę dla niemowląt. Zawrotu głowy można było dostać od ich ilości i przypadających norm. Wydawane w zakładach pracy, stały się przedmiotem handlu i wymiany. Każdemu według potrzeb i …nałogu. Chociaż palacze przy odrobinie szczęścia mogli papierosy nabyć na wagę i z… metra. Nieważne, że kilka gatunków wymieszanych razem, lecz na takie szczegóły nikt nie zwracał uwagi. Nieodłącznym elementem zakupów były kolejki. Podobno pierwszy społeczny komitet kolejkowy powstał w ro­ku 1977. Nie miało to znaczenia, czy były to Chojnice czy inne miasto. Był to wówczas ewenement przyjmowany z mieszanymi uczuciami. Aliści z biegiem czasu, z topnieniem masy towarowej i wydłużaniem się kolejek, technika społecznej samo organizacji zaczęła być powszechnie doceniana.

Oświata zdrowotna
PRL starała się dotrzeć do każdego obywatela. Znacznie wcześniej jeszcze przed 1970 r. niosła oświatę zdrowotną mieszkańcom miast i wsi. Tym ostatnim przygotowała swoisty rarytas. Poniższy tekst pochodzi z książki wydanej w 1966 pod znamiennym tytułem „Dbaj
o siebie - praktyczne rady dla kobiet żyjących na wsi”. Oto kilka wybranych przykładów rażących w swoistej głupocie autorów tejże publikacji.

„Regularne oddawanie stolca, częste opróżnianie pęcherza też dodatnio wpływają na samopoczucie kobiety”.

„Do wycierania nóg powinno się mieć ręcznik lub czystą ściereczkę. Nie można używać do tego celu ścierek do garnków”.

„Częstość zbliżeń małżeńskich jest zależna od wieku, temperamentu,
stanu zdrowia, wykonywanej pracy itp. Nie ma co do tego jakichś szczególnych zaleceń poza tym, że najodpowiedniejsze są godziny wieczorne przed snem, aby małżonkowie mogli wypocząć do rana. Stroną kierującą w intymnym życiu małżeńskim jest mężczyzna, bo tak jest zbudowany i takie już jest prawo przyrody”.

„Ustęp w obejściu potrzebny jest bardzo domownikom, a przede wszystkim kobietom, które bardziej narażone są na zaziębienie przy załatwianiu swojej potrzeby na dworze. Brak ustępu źle działa także na samopoczucie kobiety, bo zamiast wygodnie usiąść w ustępie, musi się rozglądać, aby jej kucającej ktoś nie naszedł. A i muchy przylatujące wprost z ludzkich, nie zakrytych, odchodów - najpierw kobiecie przy garnkach dokuczają. Kobieta, czując się odpowiedzialna za zdrowie rodziny i swoje, powinna być stanowcza w domaganiu się, żeby przy jej obejściu stał odpowiedni, szczelnie zbudowany ustęp zamykany, zakryty od dołu, aby wiatr nie podwiewał i muchy nie miały dostępu”.

Zauważyłeś błąd w artykule? Napisz nam o tym

Podobne tematy:

Artykuł pochodzi z portalu www.chojnice24.pl

17 komentarzy

~70 latek Do "autora"....
nie jest pan rzetelny , zapomniał napisać / myslę ,że celowo/...że.karano tych co nie chcieli chodzić do pracy,mieć dzieci, itp.....
-u lekarzy nie było 1-5 letnich kolejek...
-rodziny wyjeżdżały razem na wczasy nieodpłatnie raz w roku....
-dzieci dodatkowo wyjeżdżały nieodpłatnie na kolonie ,obozy.....
-skierowania do sanatorium dostawało się nieodpłatnie zaraz po pobycie w szpitalu,.....
-leki w aptekach odbierało się nie płacąc za nie....
A LUDZIE BYLI ŻYCZLIWI I USMIECHNIĘCI NAWET W STANIE WOJENNYM//!!!!
A KOŚCIÓŁ ZAJMOWAŁ SIĘ TYM CZYM MIAŁ SIĘ ZAJMOWAĆ ,K R Z E W I E N I E M WIARY!!!!!!!!!
-
-
12 Maja 2017, godzina 21:53
Oceniono 11 razy 11
~No a pojutrze jak co miesiąc
kolejny odcinek serialu "Dzień świra", w roli głównej nadal amant Jar-Kacz nominowany do międzynarodowej nagrody filmowej "Srebrna palma w dupie złotej kaczki", w plebiscycie przeprowadzonym wśród swoich fanów osiągnął wynik 99,9% a więc zwycięstwo ma w kieszeni.
08 Maja 2017, godzina 16:00
Oceniono 26 razy 24
~NSDAPZPR
Komentarz słabo oceniony przez użytkowników. [rozwiń]
08 Maja 2017, godzina 13:51
Oceniono 33 razy -29
~do ponizej:
Komentarz słabo oceniony przez użytkowników. [rozwiń]
08 Maja 2017, godzina 11:08
Oceniono 32 razy -28
~JOJO zaprosił KARTOFLA
na połów szczupaków - wzięli ze sobą ręcznik żeby wytrzeć ręce jak złowią gówno i młotek żeby nim sobie wybić szczupaki ze łbów! Ale jaja!
08 Maja 2017, godzina 10:52
Oceniono 31 razy 3
~Typowy Janusz
Komentarz słabo oceniony przez użytkowników. [rozwiń]
08 Maja 2017, godzina 09:26
Oceniono 34 razy -28
~someone
Tak wlasnie bylo a teraz to tylko posmiac sie mozna jednak czasy komuny to tez wiele pozytywnych wspomnien przede wszystkim ludzie byli inni. Nie bylo takiej zazdrosci, wszyscy trzymali sie razem, bylo naprawde wesolo
08 Maja 2017, godzina 08:26
Oceniono 25 razy 23
~Morena
Komentarz słabo oceniony przez użytkowników. [rozwiń]
07 Maja 2017, godzina 22:53
Oceniono 35 razy -27
~Telko
I bagietkowiec by w tamtych czasach za donoszenie lepiej bylby wynagradzany , bo przeciez kapus z niego jakich malo
07 Maja 2017, godzina 22:49
Oceniono 36 razy 2
~Zbigniewie z Chojnic
po wczorajszym występie w programie "bez ograniczeń" gdzie wysyłasz innych do okulisty widać, że kompletnie ci odpier......, dlatego to ty udaj się do lekarza ale takiego który poprawi ci we łbie, ty stary zramolały zgredzie!
07 Maja 2017, godzina 10:14
Oceniono 35 razy 23
~Najwięcej o tamtych czasach czyli o PRL-u
wiedzą ci którzy w latach 80-tych srali i szczali w pieluchy, niektórzy nawet zostali odznaczeni za walkę z komuną, taka nowa tradycja, nowy solidarnościowy ZBOWiD
06 Maja 2017, godzina 12:37
Oceniono 54 razy 42
~Do poniżej
Widać, że do szkoły miałeś pod górkę, ale następnym razem zanim zaczniesz wypisywać te swoje bzdury, weź słownik ortograficzny do rąk, może ci to pomoże, chociaż wątpię!
06 Maja 2017, godzina 12:31
Oceniono 41 razy 29
~Leśny Dziadek z kondomen w D
Komentarz słabo oceniony przez użytkowników. [rozwiń]
06 Maja 2017, godzina 10:31
Oceniono 56 razy -36
~Edi
"Redaktorku" - jak już piszesz te wypociny to najpierw sprawdź i pofatyguj się na ulicę Kaszubską i zobacz czy tam faktycznie istnieje ten skup surowców wtórnych. Piszesz bzdety ! Po skupie już dawno nie ma śladu, włącznie z wyburzonymi budynkami. Teren od ładnych paru lat jest już w rękach prywatnych.
06 Maja 2017, godzina 08:52
Oceniono 35 razy 27
~ojciec - senior. wróg komuny
Komentarz słabo oceniony przez użytkowników. [rozwiń]
06 Maja 2017, godzina 06:00
Oceniono 52 razy -36

Komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Dodaj komentarz

Komentarze publikowane są dopiero po sprawdzeniu przez moderatora!

Zaloguj się lub dodaj komentarz jako gość

Zalogowani użytkownicy mogą otrzymywać powiadomienia o nowych komentarzach. Zaloguj się

Zaloguj się

Kursy walut

Aktualne kursy w kantorze PROMES
Kupno Sprzedaż Kupno Sprzedaż
USD USD 397.00 404.00 DKKDKK 51.30 53.20
EUREUR 429.00 435.00 RUBRUB 3.96 4.21
CHFCHF 438.00 447.00 NOKNOK 31.80 34.10
GBPGBP 500.00 509.00 SEKSEK 36.40 37.40
Aktualizacja: 2024-03-28 12:17
Kursy walut dostarcza Kantor Promes.
Kursy dla transakcji powyżej 3000 PLN
Kupno Sprzedaż Kupno Sprzedaż
USD USD 398.05 402.20 DKKDKK 51.40 53.10
EUREUR 429.61 433.94 RUBRUB 3.97 4.20
CHFCHF 439.04 445.22 NOKNOK 31.90 34.00
GBPGBP 502.40 508.75 SEKSEK 36.50 37.30
Aktualizacja: 2024-03-28 12:17
Kursy walut dostarcza Kantor Promes.

Sondaże Chojnice24 archiwum »

W którym miejscu powinno powstać miasteczko rowerowe w Chojnicach?





Ceny paliw2024-03-27

E95 E98 ON LPG
BP 6.72 zł 7.42 zł 6.9 zł 2.81 zł
Circle K 6.53 zł - 6.81 zł 2.78 zł
Moll Chojnice 6.68 zł - 6.86 zł 2.81 zł
MZK 6.49 zł 7.09 zł 6.77 zł 2.81 zł
Orlen 6.68 zł 7.39 zł 6.86 zł 2.81 zł
PKS 6.6 zł - 6.79 zł 2.79 zł

Drogi Użytkowniku,

przedstawiamy podstawowe informacje dotyczące przetwarzania danych osobowych podczas korzystania z naszego portalu. Zamykając ten komunikat (poprzez kliknięcie "X", przysiku "Przejdź do serwisu") zgadzasz się na opisane niżej działania.

Wykorzystanie danych

Masz pełne prawo zgłosić podmiotowi przetwarzającemu Twoje dane osobowe żądanie dostępu do tych informacji, ich poprawienia, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania.

Zakres i cele przetwarzania Twoich danych oraz szczegółowe informacje o Twoich prawach opisane zostały w Polityce prywatności oraz Regulaminie portalu, z którymi możesz zaponać się w każdej chwili.

Pliki cookies

Stosujemy pliki cookies i inne podobne technologie w celu:

Zakres wykorzystania plików cookies możesz określić w ustawieniach Twojej przeglądarki. Nie wprowdzając zmian zgadzasz się na zapisywanie plików cookies w pamięci Twojego urządzenia.

Szczegółowe informacje nt. sposobu wykorzystania plików cookies znajdziesz w Regulaminie portalu.

Przejdź do serwisu Zamknij