Niedziela, 28 Kwietnia 2024 | Imieniny: Bogny, Walerii, Witalisa chojnice24 na komórkę
Strona głównaChojnice
Rozmiar tekstu: A A
Karolina Hope

Tur czy... krowa?

Każdy, nawet najmniejszy mieszkaniec Chojnic zapytany o herb miasta powie: głowa tura. Tak uczy się w szkołach, można również przeczytać o tym w publikacjach dotyczących naszego miasta. Jak się okazało, co do gatunku zwierzęcia pojawiły się wątpliwości.

Głowa tura, jak widnieje na podpisach pod godłem miasta, okazała się jednak mijać z tą, która według opisu w tym miejscu znaleźć się powinna. Swoimi wnioskami z wieloletnich obserwacji chojnickiego herbu podzielił się artysta Janusz Jutrzenka – Trzebiatowski.

- Sprawa ta boli mnie od 60 lat – mówi znany chojnicki artysta. – Już jako młody chłopak, który zaczynał rysować miałem swoje zdanie na temat tura w herbie miasta.
Według artysty, zwierze, które znajduje się w herbie miasta to krowa. Charakterystyczny kolczyk w nosie świadczy o tym, że nie mógł być to tur, ponieważ było to zwierzę, którego człowiekowi nie udało się oswoić.

Reklama | Czytaj dalej »

Janusz Jutrzenka – Trzebiatowski zasugerował, że warto byłoby się podjąć uregulowania wizerunku na chojnickim herbie. Zmiany można by dokonać w dwóch kierunkach. Jedno rozwiązanie uwzględnia wprowadzenie nowego nazewnictwa i zamiast słowa „tur” używać określenia „byk”. Drugie rozwiązanie wiązałoby się ze zmianami w wyglądzie zwierzęcia na herbie.
- Byłaby to wyłącznie zmiana kosmetyczna – mówi artysta. – Rysujemy krowę a mówimy o turze. Trzeba się kiedyś zdecydować, czy mamy krowę i wtedy zmieniamy opis, czy mamy tura i wtedy ja służę swoją pomocą.

Jak dotychczas nikt z przeciętnych mieszkańców Chojnic nie zauważył tej z pozoru drobnej różnicy. Wszyscy oswoili się zarówno z wizerunkiem pyska „tura” w herbie, jak i z jego gatunkiem.
- Tyle lat żyliśmy z tym herbem, gdzie nasz tur nieujarzmiony ma kolczyk w nosie – śmieje się Arseniusz Finster, burmistrz miasta. – Nie jest to sprawa nagląca, ale warto o niej porozmawiać.
Pomysł wymaga jednak szerszych konsultacji. Najpierw mają się nim zająć chojniccy radni. Z pewnością zmiana wizerunku zwierzęcia lub jego nazewnictwa, będzie się wiązała ze sprzeciwem chojniczan. Jednak, jak uważa Janusz Jutrzenka – Trzebiatowski, prędzej czy później taką zmianę trzeba będzie wykonać.

Zauważyłeś błąd w artykule? Napisz nam o tym

Podobne tematy:

Artykuł pochodzi z portalu www.chojnice24.pl

12 komentarzy

~
duszy artyst nie obrazajcie...
bo ma prawojak wszyscy,
wyrazic awoja opinie.
nie obrazajcie nikogo,nawet gdy inaczej patrzy ,czy mysli.
nie wysylajcie nikogo do wiatru,
to niegodzi Kaszubom
wy co wiedzy nie macie w chamo stylu
opluwacie...
10 Sierpnia 2010, godzina 22:51
~
duszy artyst nie obrazajcie...
bo ma prawojak wszyscy,
wyrazic awoja opinie.
nie obrazajcie nikogo,nawet gdy inaczej patrzy ,czy mysli.
nie wysylajcie nikogo do wiatru,
to niegodzi Kaszubom
wy co wiedzy nie macie w chamo stylu
opluwacie...
10 Sierpnia 2010, godzina 22:51
~NIKITA
kocham kiedy "wladza" popiera najlesza drge do ukcesu promocji mista !!! tylko abyscie gamonie ozumieli gdzie jest czlowiek !!!!
09 Maja 2009, godzina 23:21
~NIKITA
kocham kiedy "wladza" popiera najlesza drge do ukcesu promocji mista !!! tylko abyscie gamonie ozumieli gdzie jest czlowiek !!!!
09 Maja 2009, godzina 23:21
~chojniczanka
Eeee i co teraz z chojniczanka ;>?
FZGK ?
Fanatycy z grodu krowy?
Nie damy zmieniac nazwy !!
09 Maja 2009, godzina 23:15
~chojniczanka
Eeee i co teraz z chojniczanka ;>?
FZGK ?
Fanatycy z grodu krowy?
Nie damy zmieniac nazwy !!
09 Maja 2009, godzina 23:15
~NIKITA
mam wazenie ze ciebie lekko porabalo?
09 Maja 2009, godzina 22:07
~NIKITA
mam wazenie ze ciebie lekko porabalo?
09 Maja 2009, godzina 22:07
~nobody i co tur czy krowa
i co tur czy krowa
09 Maja 2009, godzina 21:24
~nobody i co tur czy krowa
i co tur czy krowa
09 Maja 2009, godzina 21:24
~nobody
Każdy, nawet najmłodszy mieszkaniec Chojnic zapytany o herb miasta odpowie, że jest to głowa tura z kolczykiem w nosie na srebrnym tle, przyozdobiona czerwoną różą pomiędzy rogami, który jest symbolem sąsiedztwa miasta z puszczą. Zwierzę to należało do największych dziko żyjących ssaków w Polsce, będąc zarazem symbolem siły.
Po raz pierwszy godło miasta pojawiło się najprawdopodobniej w XIII lub XIV w. Fakt ten związany był z rozwojem kancelarii miejskiej i koniecznością prowadzenia korespondencji z innymi miastami. Pieczęci z wizerunkiem tura używano do odciśnięcia miejskiego godła w laku lub wosku, aby nadać wiarygodność oraz powagę dokumentom. Z pisemnych przekazów chojnickiego burmistrza Benwitza z 1825 r. wynika, iż w miejskim archiwum w latach dwudziestych XIX w. miał się znajdować miedziany XIII wieczny tłok pieczęci zawierający herb miasta. Godło na owym stemplu znajdowało się w ośmiokątnym obramowaniu z napisem SIGILLUM CVITATIS CHONITZ i przedstawiać miało głowę byka, bez pierścienia w nozdrzach otoczoną ozdobami z kwiatów, ale między rogami zamiast dzisiejszego motywu kwiatowego znajdował się duży krzyż.
W XIII w. Pomorze Gdańskie opanowane było przez zakon krzyżacki. Stąd też niektórzy badacze uważają, iż głowa na tarczy herbowej nie przedstawia tura, lecz byka i jest zapożyczony od lokalnego komtura Człuchowa. Należy również pamiętać, iż w średniowieczu Chojnice podlegały pod komturstwo człuchowskie, którego herbem był właśnie leżący wół z wizerunkiem krzyża nad grzbietem .Jednak bardziej prawdopodobne jest, iż kształt oraz wygląd chojnickiego herbu związany jest z chrystianizacją Pomorza i to na długo przed Zakonem Krzyżowym. Otóż w roku 1166 ówczesny senior Bolesław Kędzierzawy wysłał na pomorze z misją chrystianizacji biskupa włocławskiego, Rutgera, który pieczętował się herbem Persztein, nazywanym później - Wieniawą. Z herbem tym związana jest legenda o rycerzu imieniem Lastek, która głosi, iż: Będąc na polowaniu z księciem morawskim, Lastek własnoręcznie schwytał żubra, łapiąc go za rogi. Następnie włożył mu w nozdrza pierścień z dębowej gałęzi i przyprowadził księciu. Gdy na chwilę oddał żubra innemu rycerzowi, zwierzę wyrwało się, a Lastek zmuszony był mieczem odciąć mu głowę. Za ten bohaterski czyn Lastek otrzymał ziemię i herb.
Wiadomo również, że w miejscu dzisiejszej bazyliki stała pogańska świątynia Światowida zwana gontyną. Chojniczanie, jak podają kroniki, nie opierali się chrystianizacji, ale w nowej wierze byli niestali. Jedynym sposobem na to było zniszczenie gontyny i wybudowanie w tym miejscu pierwszego chojnickiego drewnianego kościoła opatrzonego symbolem władzy papieskiej. W średniowieczu biskupi z upoważnienia papieża zakładali paliusz, na którym widniały cztery krzyże, dwa na ramionach i dwa na piersi w układzie jeden nad drugim, czyli w słup. Zatem gdy połączymy herb rodzinny włocławskiego biskupa Rutgera, i cztery krzyże z paliusz, otrzymamy pierwowzór chojnickiego godła, który uwidaczniał władzę biskupa i papieża nad schrystianizowanymi Chojnicami. Zatem pierwszy herb miasta zawierać miał czarną głowę tur z kolczykiem w nosie zwróconą na wprost, nad każdym rogiem widnieć miał krzyż a między rogami dwa, w układzie jeden nad drugim na żółtej tarczy, przypuszczalnie miał to być plaster miodu, o czym świadczą elementy na fasadzie chojnickiego ratusza, na którego południowej ścianie poniżej herbu z lewej i prawej strony widnieją pszczoły . Mimo iż ratusz zbudowano na początku XIX w. budowniczy pamiętali o podstawowych elementach heraldycznych herbu miasta. Dodatkowo tezę tą potwierdza fakt, iż w roku 1593 w archiwum miejskim znajdowała się pieczęć z takim właśnie wizerunkiem tura.
W 800 letniej historii miasta herb ulegał częstym przekształceniom. Krzyże, oraz łacińskie napisy zastąpiono gwiazdami lub motywami kwiatowymi, zaś między rogami tura wyraźnie ukształtowała się gałązka z różą. W wyniku decyzji o pozłoceniu rogów i kółka w nosie tura, dla zachowania zasady kontrastowości zmieniono tarczę na srebrną.
Pierwszej istotnej zmiany dokonano, po 1555 r., gdy w Chojnicach miały miejsce rozruchy na tle religijnym. Zabito wówczas katolickiego proboszcza a władzę w mieście przejęli luteranie. W tej sytuacji niedopuszczalne było, aby w herbie miasta krzyżyki z paliusza, występowały, jako symbol władzy papieskiej. Zapewne decyzją luterańskiej rady miasta zostały usunięte i zastąpione czerwoną różą. Herb w tej wersji nie przetrwał długo, gdyż w 1616 r. katolicy odzyskali władzę w mieście. Powrócono, zatem do starej wersji herbu, zastępując krzyżyki gwiazdkami. Wizerunek godła z takim właśnie wyglądem opisany został przez Goedtkego, burmistrz Chojnic z lat 1742- 1760, w jego słynnej monografii, Historia miasta Chojnice. I tak też z tego okresu zachowały się dwie pieczęcie miejskie. Pierwsza przedstawiała czarną głowę tura, z kwiatami pomiędzy rogami. Nad głową zaś widniał napis: +S'CIVITATIS KONITZE. Była to pieczęć mniejsza o średnicy 38 mm. Odcisk tej pieczęci znajduje się na dokumencie z 1730 roku przechowywanym w archiwum toruńskim. Druga pieczęć o średnicy 60 mm, zwana pieczęciom dużą wykorzystywana była okazjonalnie, różniła się jedynie układem kwiatów i gałązek oraz napisem + SECRETVM CIVITATIS CHONITZ.
09 Maja 2009, godzina 21:22
~nobody
Każdy, nawet najmłodszy mieszkaniec Chojnic zapytany o herb miasta odpowie, że jest to głowa tura z kolczykiem w nosie na srebrnym tle, przyozdobiona czerwoną różą pomiędzy rogami, który jest symbolem sąsiedztwa miasta z puszczą. Zwierzę to należało do największych dziko żyjących ssaków w Polsce, będąc zarazem symbolem siły.
Po raz pierwszy godło miasta pojawiło się najprawdopodobniej w XIII lub XIV w. Fakt ten związany był z rozwojem kancelarii miejskiej i koniecznością prowadzenia korespondencji z innymi miastami. Pieczęci z wizerunkiem tura używano do odciśnięcia miejskiego godła w laku lub wosku, aby nadać wiarygodność oraz powagę dokumentom. Z pisemnych przekazów chojnickiego burmistrza Benwitza z 1825 r. wynika, iż w miejskim archiwum w latach dwudziestych XIX w. miał się znajdować miedziany XIII wieczny tłok pieczęci zawierający herb miasta. Godło na owym stemplu znajdowało się w ośmiokątnym obramowaniu z napisem SIGILLUM CVITATIS CHONITZ i przedstawiać miało głowę byka, bez pierścienia w nozdrzach otoczoną ozdobami z kwiatów, ale między rogami zamiast dzisiejszego motywu kwiatowego znajdował się duży krzyż.
W XIII w. Pomorze Gdańskie opanowane było przez zakon krzyżacki. Stąd też niektórzy badacze uważają, iż głowa na tarczy herbowej nie przedstawia tura, lecz byka i jest zapożyczony od lokalnego komtura Człuchowa. Należy również pamiętać, iż w średniowieczu Chojnice podlegały pod komturstwo człuchowskie, którego herbem był właśnie leżący wół z wizerunkiem krzyża nad grzbietem .Jednak bardziej prawdopodobne jest, iż kształt oraz wygląd chojnickiego herbu związany jest z chrystianizacją Pomorza i to na długo przed Zakonem Krzyżowym. Otóż w roku 1166 ówczesny senior Bolesław Kędzierzawy wysłał na pomorze z misją chrystianizacji biskupa włocławskiego, Rutgera, który pieczętował się herbem Persztein, nazywanym później - Wieniawą. Z herbem tym związana jest legenda o rycerzu imieniem Lastek, która głosi, iż: Będąc na polowaniu z księciem morawskim, Lastek własnoręcznie schwytał żubra, łapiąc go za rogi. Następnie włożył mu w nozdrza pierścień z dębowej gałęzi i przyprowadził księciu. Gdy na chwilę oddał żubra innemu rycerzowi, zwierzę wyrwało się, a Lastek zmuszony był mieczem odciąć mu głowę. Za ten bohaterski czyn Lastek otrzymał ziemię i herb.
Wiadomo również, że w miejscu dzisiejszej bazyliki stała pogańska świątynia Światowida zwana gontyną. Chojniczanie, jak podają kroniki, nie opierali się chrystianizacji, ale w nowej wierze byli niestali. Jedynym sposobem na to było zniszczenie gontyny i wybudowanie w tym miejscu pierwszego chojnickiego drewnianego kościoła opatrzonego symbolem władzy papieskiej. W średniowieczu biskupi z upoważnienia papieża zakładali paliusz, na którym widniały cztery krzyże, dwa na ramionach i dwa na piersi w układzie jeden nad drugim, czyli w słup. Zatem gdy połączymy herb rodzinny włocławskiego biskupa Rutgera, i cztery krzyże z paliusz, otrzymamy pierwowzór chojnickiego godła, który uwidaczniał władzę biskupa i papieża nad schrystianizowanymi Chojnicami. Zatem pierwszy herb miasta zawierać miał czarną głowę tur z kolczykiem w nosie zwróconą na wprost, nad każdym rogiem widnieć miał krzyż a między rogami dwa, w układzie jeden nad drugim na żółtej tarczy, przypuszczalnie miał to być plaster miodu, o czym świadczą elementy na fasadzie chojnickiego ratusza, na którego południowej ścianie poniżej herbu z lewej i prawej strony widnieją pszczoły . Mimo iż ratusz zbudowano na początku XIX w. budowniczy pamiętali o podstawowych elementach heraldycznych herbu miasta. Dodatkowo tezę tą potwierdza fakt, iż w roku 1593 w archiwum miejskim znajdowała się pieczęć z takim właśnie wizerunkiem tura.
W 800 letniej historii miasta herb ulegał częstym przekształceniom. Krzyże, oraz łacińskie napisy zastąpiono gwiazdami lub motywami kwiatowymi, zaś między rogami tura wyraźnie ukształtowała się gałązka z różą. W wyniku decyzji o pozłoceniu rogów i kółka w nosie tura, dla zachowania zasady kontrastowości zmieniono tarczę na srebrną.
Pierwszej istotnej zmiany dokonano, po 1555 r., gdy w Chojnicach miały miejsce rozruchy na tle religijnym. Zabito wówczas katolickiego proboszcza a władzę w mieście przejęli luteranie. W tej sytuacji niedopuszczalne było, aby w herbie miasta krzyżyki z paliusza, występowały, jako symbol władzy papieskiej. Zapewne decyzją luterańskiej rady miasta zostały usunięte i zastąpione czerwoną różą. Herb w tej wersji nie przetrwał długo, gdyż w 1616 r. katolicy odzyskali władzę w mieście. Powrócono, zatem do starej wersji herbu, zastępując krzyżyki gwiazdkami. Wizerunek godła z takim właśnie wyglądem opisany został przez Goedtkego, burmistrz Chojnic z lat 1742- 1760, w jego słynnej monografii, Historia miasta Chojnice. I tak też z tego okresu zachowały się dwie pieczęcie miejskie. Pierwsza przedstawiała czarną głowę tura, z kwiatami pomiędzy rogami. Nad głową zaś widniał napis: +S'CIVITATIS KONITZE. Była to pieczęć mniejsza o średnicy 38 mm. Odcisk tej pieczęci znajduje się na dokumencie z 1730 roku przechowywanym w archiwum toruńskim. Druga pieczęć o średnicy 60 mm, zwana pieczęciom dużą wykorzystywana była okazjonalnie, różniła się jedynie układem kwiatów i gałązek oraz napisem + SECRETVM CIVITATIS CHONITZ.
09 Maja 2009, godzina 21:22

Komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Dodaj komentarz

Komentarze publikowane są dopiero po sprawdzeniu przez moderatora!

Zaloguj się lub dodaj komentarz jako gość

Zalogowani użytkownicy mogą otrzymywać powiadomienia o nowych komentarzach. Zaloguj się

Zaloguj się

Kursy walut

Aktualne kursy w kantorze PROMES
Kupno Sprzedaż Kupno Sprzedaż
USD USD 401.00 409.00 DKKDKK 51.40 55.20
EUREUR 429.00 437.00 RUBRUB 4.21 4.45
CHFCHF 438.00 448.00 NOKNOK 31.10 33.80
GBPGBP 500.00 510.00 SEKSEK 36.10 37.20
Aktualizacja: 2024-04-28 18:45
Kursy walut dostarcza Kantor Promes.
Kursy dla transakcji powyżej 3000 PLN
Kupno Sprzedaż Kupno Sprzedaż
USD USD 403.00 407.57 DKKDKK 51.50 55.10
EUREUR 430.38 434.95 RUBRUB 4.21 4.45
CHFCHF 439.03 445.85 NOKNOK 31.20 33.70
GBPGBP 501.46 507.49 SEKSEK 36.20 37.10
Aktualizacja: 2024-04-28 18:45
Kursy walut dostarcza Kantor Promes.

Sondaże Chojnice24 archiwum »

Co sądzisz o wycince drzew pod inwestycję na ul. Ceynowy w Chojnicach?




Ceny paliw2024-04-26

E95 E98 ON LPG
BP 6.94 zł 7.64 zł 7.01 zł 2.69 zł
Circle K 6.82 zł - 6.9 zł 2.69 zł
Mol Chojnice 6.86 zł - 6.93 zł 2.69 zł
MZK 6.71 zł 7.29 zł 6.82 zł 2.72 zł
Orlen 6.86 zł 7.57 zł 6.93 zł 2.69 zł
PKS 6.78 zł - 6.86 zł 2.72 zł

Drogi Użytkowniku,

przedstawiamy podstawowe informacje dotyczące przetwarzania danych osobowych podczas korzystania z naszego portalu. Zamykając ten komunikat (poprzez kliknięcie "X", przysiku "Przejdź do serwisu") zgadzasz się na opisane niżej działania.

Wykorzystanie danych

Masz pełne prawo zgłosić podmiotowi przetwarzającemu Twoje dane osobowe żądanie dostępu do tych informacji, ich poprawienia, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania.

Zakres i cele przetwarzania Twoich danych oraz szczegółowe informacje o Twoich prawach opisane zostały w Polityce prywatności oraz Regulaminie portalu, z którymi możesz zaponać się w każdej chwili.

Pliki cookies

Stosujemy pliki cookies i inne podobne technologie w celu:

Zakres wykorzystania plików cookies możesz określić w ustawieniach Twojej przeglądarki. Nie wprowdzając zmian zgadzasz się na zapisywanie plików cookies w pamięci Twojego urządzenia.

Szczegółowe informacje nt. sposobu wykorzystania plików cookies znajdziesz w Regulaminie portalu.

Przejdź do serwisu Zamknij