Z pamiętnika chojnickiego burmistrza (cz.1)

Wspomnienia pochodzą z lat 1742 – 1748. Spisane zostały przez I. G. Goedtke długoletniego sekretarza miejskiego, burmistrza Chojnic, oraz przewodniczącego sądów: miejskiego, opiekuńczego i wetowego.

Marzec – kwiecień 1742 r.
Rada miejska poleciła sołtysowi Przedmieścia Człuchowskiego, ażeby przy pomocy sąsiadów dostarczył dla ulepszenia drogi do Tucholi odpowiednią krzaków a dla szkoły drewna opałowego. (Na mocy dekretu królewskiego z XVI w. mieszkańcy Przedmieścia Człuchowskiego zobowiązani byli do darmowych świadczeń na rzecz miasta).

Po przerwie trwającej od 1736 r. odbyły się w szkole miejskiej publiczne egzaminy uczniów. Niezadowolenie zaproszonych gości wywołało nie przywitanie ich przez jednego z uczniów mową w j. łacińskim. Egzaminowani otrzymali jako nagrodę po obwarzanku oraz po kilka kartek papieru, nauczyciel ząś butelkę wina.

Powołując się na zarządzenia z lat 1704, 1718, 1720 i 1721 Rada Miejska wydala ponowny zakaz picia napojów alkoholowych w domach mieszczańskich po godzinie 22.00 pod karą grzywny lub więzienia. Przestrzeganie tego zarządzenia poddano kontroli stróżów nocnych.

Chorąży chełmiński Melchior Stoliński zwrócił miastu uwagę na fakt, że kat z Chojnic udał się na miejsce egzekucji w Wałdowie bez ochrony osobistej, czego w przyszłości należy zaniechać.

Kwiecień – czerwiec 1742 r.

15 kwietnia pomiędzy 24.00 a 1.00 w nocy w domu przy ul. Człuchowskiej wybuchł pożar. Szalejąca tej nocy wichura sprawiła, ze całkowitemu spaleniu uległy domy przy ulicach: Człuchowskiej, Młyńskiej, Wegnerowskiej, Kaczej, Szkolnej, Kowalskiej, Zakonnej oraz przy Rynku. Poza tym przy ul. Gdańskiej spaliły się 4 domy. Pożar strawił również kościoły, ratusz, szkoły i katownię. W ciągu 12 godzin miasto legło w gruzach i popiele. Straciłem cały swój majątek, w tym 500 książek. W następnym dniu na posiedzeniu Rady Miejskiej zapadła uchwala, że spalenie miasta aktem notarialnym potwierdzone będzie w księgach Sądu Grodzkiego w Nakle.

2 maja udałem się z radcą Kupiszem na dwór królewski z prośbą o zwolnienie miasta od podatków na rzecz skarbu państwa. Po pertraktacjach trwających od 8 do 22 maja uzyskałem dokument królewski, który zwalniał miasto od wszelkich podatków państwowych na okres 4 lat. Z tą radosną nowiną wróciłem 28 maja do Chojnic.

Położna miejska zwróciła się z prośbą o odbudowę domu położonego w obrębie murów miejskich. Dowodziła, ze mieszkając obecnie poza nimi, w nocy przy zamkniętych bramach, nie może wypełniać ciążących na niej obowiązków. Rada Miejska wobec pustki w kasie miejskiej zgodziła się tylko na wydzierżawienie jej 1 pokoju.

Wynagrodzeniem za uratowanie podczas pożaru 2 dzwonów na Bramie Człuchowskiej było zwolnienie ratujących z pierwszego od opłat za dzierżawę karczmy miejskiej na okres 4 lat, drugiego starającego się o przyjęcie do praw miejskich od zwyczajowej w tym przypadku opłaty.

Młynarz i woźny zameldowali mi, że ks. proboszcz J. Trzebiatowski polecił swym ludziom zaoranie kawałka leżącego odłogiem gruntu miejskiego. Na moją interwencję zareagował pozytywnie, ale czy dotrzymał słowa.

Lipiec – wrzesień 1742 r.
Rada Miejska przychyliła się do prośby ubogich miasta i przydzieliła im drugi pokój do przechowywania rzeczy osobistego użytku pod warunkiem jednak, że ów pokój nie będzie opalany na jej koszt.

Na posiedzeniu 3 ordynków (rady miejskiej, sądu i przedstawicieli pospólstwa) zapadły m.in. uchwały następującej treści: podjęte będzie śledztwo w celu ustalenia przyczyn spalenia się miasta dnia 15 kwietnia 1742 r., oraz, że przed wyjściem do nowo budujących się domów nie mają być ustawiane werandy.

Wobec spalenia się zegara miejskiego, na dzwonnika (za odpowiednim wynagrodzeniem) nałożono obowiązek wybijania godzin w mały dzwon na Bramie Człuchowskiej i to latem od godz. 4 do 22, a zimą od godz. 5 do 22.

Urzędujący prezydent miasta (autor pamiętnika) wydał zarządzenie zakazujące tańców w niedzielę i święta zarówno dla mieszkańców Chojnic i przybywających gości.

Właściciel Czarnoszyc, szlachcic Grabowski polecił swym poddanym orkę gruntu miejskiego przy lesie „Wolność”. Komisja w składzie – woźny starostwa człuchowskiego, dwóch szlachciców oraz dwóch przedstawicieli Rady Miejskiej potwierdziła ten akt bezprawia, a sporządzony protokół, wpisano do ksiąg miejskich.

Na właścicieli domów położonych naprzeciw 3 studni miejskich nałożono obowiązek ich naprawy i zaopatrzenia w łańcuch i po 2 wiadra. Celem zabezpieczenia murów miejskich na Nowym Mieście wydano nakaz zerwania w terminie 14 dni chlewów i innych przybudówek. C.d.n.

Artykuł pochodzi z portalu www.chojnice24.pl

• Komentarze Chojnice24 (2)
• Komentarze Facebook (...)