Strona główna › Artykuły sponsorowane

 

28 kwietnia 2024 r. rozpoczęto kolejne prace poszukiwawcze w tzw. Dolinie Śmierci. Objęły obszar kilkuset metrów kwadratowych, na którym wykonano łącznie 28 wykopów ziemnych o długości od kilku do kilkudziesięciu metrów, głębokości do dwóch metrów i szerokości kilku metrów. Przeprowadzone w ciągu prawie miesiąca czynności prokuratora i biegłych doprowadziły do odnalezienia dwóch masowych mogił, w których odkryto szczątki co najmniej 100 osób. Zgodnie z ustaleniami dokonanymi w czasie śledztwa, najprawdopodobniej są to szczątki pensjonariuszy Krajowego Zakładu Opieki Społecznej w Chojnicach, którzy pod koniec października 1939 roku w tym miejscu zostali rozstrzelani przez funkcjonariuszy niemieckich.

Dzisiaj (23.05.) podczas konferencji prasowej zorganizowanej przez IPN w miejscu odkryć potwierdzono te informacje.

- W tym miejscu, w Dolinie Śmierci IPN odnalazł szczątki ok. 100 osób. Jest to tym samym miejsce, w którym odnaleziono najwięcej szczątków ze Zbrodni Pomorskiej. Ta przerażająca zbrodnia i dzisiejsze odkrycie jest także dowodem na to, że tu, na Pomorzu, na ziemi chojnickiej, ale także w całej Polsce są jeszcze szczątki ludzi, którzy czekają na odnalezienie i na upamiętnienie, na powrót do narodowej świadomości. To odkrycie jest też dowodem na to, że pomimo kart książek zapełnionych faktami, pomimo działań prokuratury IPN mówimy wciąż o zbrodni, która nie została wciąż zadośćuczyniona. IPN uznaje, że reparacje od państwa niemieckiego wciąż Polsce się należą - mówił prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki.

- W ciągu niecałego miesiąca ujawniliśmy dwie zbiorowe, masowe mogiły. Pierwsza mogiła zawierała szczątki ludzkie od ponad 20 osób, kobiet, mężczyzn w wieku od 20 do 40 lat, a przy nich zabezpieczyliśmy szereg artefaktów: krzyżyk, medalik z wizerunkiem Matki Bożej, różaniec, metalowy orzełek, który najprawdopodobniej pochodzi z czapki leśniczego, klucze do drzwi mieszkań oraz szereg innych przedmiotów. Te dowody wskazują, że ofiarami były osoby cywilne. Druga mogiła ujawniła nam szczątki ludzkie od ponad 80 osób, które były rożnie ułożone, na brzuchu, na plecach, na boku, Na części czaszek ujawniliśmy otwory wlotowe i wylotowe po pociskach w związku z użytą bronią palną. Nie jesteśmy na razie w stanie powiedzieć ile dokładnie szczątków zostało ujawnionych, dlatego posługuję się pojęciem "ponad", ponieważ prace nadal trwają, nie zakończono jeszcze procesu wydobycia szczątków ludzkich. Z ustaleń śledztwa i z oględzin wynika, że w drugiej mogile zostali ujawnieni pensjonariusze Krajowego Zakładu Opieki Społecznej w Chojnicach. Materiał dowodowy wskazuje, że pod koniec października 1939 r. tu byli przywożeni, rozstrzeliwani, ciała były zakopywane, a teren wyrównany tak, żeby nikt nie odkrył tej zbrodniczej działalności - dodał dyrektor Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, zastępca prokuratora generalnego prok. Andrzej Pozorski.

- To, co odkryliśmy 14 maja o godz. 9:04 jest pierwszym tego rodzaju grobem, odkryciem nie w Chojnicach, nie na terenie województwa, tylko w kraju, w Europie i na świecie. Osoby umysłowo chore były mordowane w kilku miejscach kaźń na Pomorzu w 1939r. Prawie wszystkie te miejsca zostały zniszczone w drugiej połowie 1944r. kiedy Niemcy groby ekshumowali, a zwłoki m.in. osób umysłowo chorych spalili. Na chwilę obecną jedynym znanym grobem, który się ostał jest właśnie ten. Jest to rzecz wyjątkowa, niepowtarzalna, o znaczeniu wyjątkowym dla miasta, regionu. To jest część historii światowej - podkreślał z kolei chojniczanin i archeolog, dr Dawid Kobiałka z Uniwersytetu Łódzkiego.

 

Zapis konferencji:

We wrześniu 2023 roku prokurator Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Gdańsku z udziałem biegłych z zakresu archeologii z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego ujawnił w okolicach Chojnic, na terenie tzw. Doliny Śmierci, nieznaną dotąd i nie oznaczoną zbiorową mogiłę Polaków – ofiar masowych egzekucji dokonanych jesienią 1939 roku przez formacje Selbstschutzu oraz oddziały SS. W wykonanym wówczas wykopie o wymiarach 5,5 m x 4 m znaleziono szczątki ludzkie pochodzące od co najmniej kilkunastu osób, a przy nich przedmioty należące do ofiar, między innymi spinki do mankietów koszul, szczoteczkę do zębów, guziki, brzytwę, fragmenty odzieży. Zaplanowano wówczas, iż wiosną 2024 roku na terenie Doliny Śmierci w Chojnicach prokurator podejmie kompleksowe czynności procesowe zmierzające do odnalezienia ofiar masowych zabójstw dokonanych jesienią 1939 roku na tym terenie przez funkcjonariuszy formacji niemieckich.

 

Z przeprowadzonych ustaleń śledztwa wynikało bowiem, że jesienią 1939 roku na północnych obrzeżach Chojnic, oddziały Selbstschutzu i SS dokonały masowych zabójstw obywateli polskich – przedstawicieli lokalnej inteligencji, między innymi nauczycieli, duchownych, ziemian, urzędników państwowych, członków Polskiego Związku Zachodniego, a także kilkuset pensjonariuszy Krajowego Zakładu Opieki Społecznej w Chojnicach.

Prace poszukiwawcze poprzedzono przeprowadzeniem szeregu kwerend archiwalnych, badaniem zdjęć lotniczych tego terenu, analizą pochodnych lotniczego skanowania laserowego, prospekcją geofizyczną i badaniami powierzchniowymi.

 

Działania te zmierzały do ustalenia przebiegu polowych umocnień Wojska Polskiego, przygotowanych latem 1939 roku na wypadek wybuchu wojny. W śledztwie ustalono że umocnienia te, po zajęciu terenów Pomorza przez wojska niemieckie, jesienią 1939 roku zostały wykorzystane przez okupantów do realizacji zbrodniczego planu eksterminacji cywilnej ludności polskiej. W tych rowach strzeleckich Niemcy przeprowadzali wówczas masowe egzekucje Polaków, a następnie zasypywali ciała ofiar i równali teren ziemią, zacierając w ten sposób ślady zbrodni.

Czynności są prowadzone przez prokuratora  Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Gdańsku z udziałem interdyscyplinarnego zespołu biegłych z zakresu archeologii, antropologii fizycznej oraz broni palnej i amunicji z Uniwersytetu Łódzkiego i Uniwersytetu Rzeszowskiego, którzy realizują przy tym projekt naukowy finansowany przez Narodowe Centrum Nauki pt. Archeologia Zbrodni Pomorskiej.

Upamiętniając mieszkańców Pomorza pomordowanych przez niemieckiego okupanta w 1939 r. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanowił dzień 2 października Narodowym Dniem Pamięci Ofiar Niemieckiej Zbrodni Pomorskiej 1939 roku. Uchwała została podjęta z uwagi na ludobójczy charakter zbrodni niemieckich na obszarze Pomorza oraz ich skalę. Jej celem jest także podniesienie świadomości społecznej o zaplanowanej przez Niemców eksterminacji ludności Pomorza, zmierzającej do jej wyniszczenia i wynarodowienia jako Polaków.

REKLAMA:

• Strony internetowe dla firm