W Chojnicach odbył się pogrzeb ponad 700 ofiar z Doliny Śmierci (FOTO)
Na Cmentarzu Ofiar Zbrodni Hitlerowskich spoczęło 188 trumien ze szczątkami zamordowanych podczas II wojny światowej. "Dopiero wtedy człowiek umiera naprawdę, kiedy przestajemy o nim pamiętać".
Po ponad 80 latach od zakończenia II wojny światowej szczątki ofiar zostały zwrócone ziemi, ale tym razem godnie i z należytymi honorami. Dzisiaj, 2 września w Chojnicach pochowano ponad 700 ofiar zbrodni niemieckich zamordowanych w Dolinie Śmierci podczas wojny. Ich odnalezienie, a także przywrócenie im pamięci to efekt przede wszystkim prac archeologicznych prowadzonych przez zespół pod kierownictwem chojniczanina dr Dawida Kobiałki. Badania te trwały w ramach śledztwa kierowanego przez Oddziałową Komisję Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Gdańsku w latach 2021-2024.
Reklama | Czytaj dalej »
Łzy tym ludziom życia nie przywrócą
- Z jednej strony to tragiczny dzień, bo upamiętniamy setki ofiar, niemniej z drugiej strony jest także pozytywny, powinien być także chwilą radości, bo pokazujemy jako mieszkańcy miasta, regionu czy obywatele Polski, że wszyscy się tak w liczny sposób troszczymy o tych, którzy zostali zamordowani w okresie II wojny światowej i po to są między innymi prowadzone badania naukowe, żeby takie dni jak ten miały miejsce. Badania są ważne, śledztwo jest ważne, ale najważniejszym elementem tego projektu jest zapewnienie tego godnego pochówku po tylu dekadach. Mieli zostać ukryci po wsze czasy, na szczęście to się nie udało - mówi dr Dawid Kobiałka i podkreśla, że ten sukces miał wielu ojców. - To sukces ogromnej liczby osób, instytucji i pionu śledczego IPN. W pewien sposób jest to spełnienie tego, co zaczynaliśmy w 2020 roku, bo zapewnienie państwowego pochówku osobom, które miały popaść w niepamięć pokazuje, że sens takich prac jest bardzo duży. Jednak łzy tym ludziom życia nie przywrócą, to co my możemy zrobić, to jest to, co zrobiliśmy, czyli kopaliśmy. To było ludobójstwo, które było ścigane po wojnie, oczywiście nieskutecznie. My dzisiaj tych sprawców już nie złapiemy, bo oni dawno już nie żyją, ale okoliczności tych zbrodni, sposoby tuszowania, kim były ofiary, to musi być dzisiaj robione i to nie tylko 50 czy 10 lat temu. To powinno być robione zawsze, i dzisiaj i za 100 lat - zaznacza dr Kobiałka i dodaje, że kopać będą tak długo, aż starczy im sił i determinacji, bo chociaż zdaje im się, że odkryli wszystkie sekrety Doliny Śmierci, to takich miejsc jest znacznie więcej.
Dopiero wtedy człowiek umiera naprawdę, kiedy przestajemy o nim pamiętać
Uroczystości pogrzebowe rozpoczęły się mszą świętą o godz. 11:00 w Bazylice Mniejszej, której przewodniczył biskup pelpliński Ryszard Kasyna - W czasie tej uroczystości pragniemy przywrócić pamięć o ofiarach drugiej wojny światowej - podkreślał duchowny. Po uroczystości głos zabrali także burmistrz Chojnic oraz prezes Instytutu Pamięci Narodowej.
- Dzisiejszy dzień to nie tylko chwila pożegnania i oddania szacunku pomordowanym, niewinnym ludziom, ale też ulga, że po 85 latach kości bliskich znalazły godne miejsce pochówku i otrzymały godne upamiętnienie. (...) To właśnie wy, bliscy pomordowanych w Dolinie Śmierci, których dziś żegnamy, wiecie najlepiej czym kończy się nienawiść człowieka do człowieka. Dziś opłakujemy śmierć waszych bliskich. Dziś przypominamy Mord Pomorski, dziś przypominamy, że to pogrzeb ofiar nienawiści - mówił burmistrz Arseniusz Finster. - W chojnickich dołach śmierci obok szczątków ofiar pomordowanych przez Niemców, pozostały też przez kolejne dekady przedmioty ich codziennego użytku. Od brzytwy do golenia się przez grzebień i medalik z Matką Boską, do którego z całą pewnością modlili się w ostatnich życia swojego życia. Była tam też obrączka, z inicjałami i datą ślubu. Dzięki pracy naukowców udało się ustalić, że należała do 25-letniej Ireny Szydłowskiej, łączniczki Armii Krajowej, która została zamordowana w roku 1945 na tej ziemi i osierociła swojego 5-letniego syna. Każda śmierć jest wielkim bólem, dramatem, pozostawia w naszych sercach pustkę. Śmierć setek, tysięcy, setek tysięcy i milionów jest tragedią kolejnych milionów. Jest tragedią całego narodu - mówił z kolei prezes IPN dr Karol Nawrocki, który przypomniał, że Zbrodnia Pomorska dokonana przez Niemców na terenie Pomorza pochłonęła życie ok. 16 tys. osób. - I wszyscy oni zginęli z nienawiści do polskości.
W imieniu prezydenta Andrzeja Dudy przemawiał jego doradca Dariusz Dudek. - Nie możemy o nich zapomnieć - to też wybrzmiało w homilii, dopiero wtedy człowiek umiera naprawdę, kiedy przestajemy o nim pamiętać. Z kolei list wicepremiera i Ministra Obrony Narodowej Władysława Kosiniaka-Kamysza odczytał jego doradca Maciej Samsonowicz. - W tym miejscu deklaruję również, że wspólnie z posłem Markiem Biernackim powołamy komitet, którego celem będzie budowa pomnika poświęconego pamięci pomordowanych. Realizacja tego pomnika jest zgodna z duchem ustawy o wychowaniu patriotycznym, a owy patronat nad całą inicjatywą obejmie wicepremier - zapewnił Samsonowicz.
Znaleźli swoje miejsce
Po mszy kondukt pogrzebowy z wojskową oprawą przemaszerował ulicami miasta, a następnie 188 trumien spoczęło na Cmentarzu Ofiar Zbrodni Hitlerowskich. Podczas ceremonii odbył się także Apel Pamięci oraz oddano salwę honorową, a pamięć zmarłych uczciły nie tylko ich rodziny oraz oficjalni goście. W pogrzebie udział wzięło także sporo chojniczan. - To jest bardzo ważny dla nas dzień, dlatego, że ci zmarli znaleźli swoje miejsce tutaj godnie i cieszymy się bardzo jako chojniczanie, że właśnie tutaj spoczęli i tutaj są ich szczątki - mówiły podczas uroczystości mieszkanki miasta. Państwowy pochówek ponad 700 ofiar zbrodni niemieckich zamordowanych w Dolinie Śmierci podczas II wojny światowej został zorganizowany przez Instytut Pamięci Narodowej przy współpracy z Urzędem Miejskim w Chojnicach.
Podobne tematy:
Najnowsze:
REKLAMA:
- Komentarze Chojnice24 (2)
- Komentarze Facebook (...)
2 komentarze
Komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.
Dodaj komentarz
Komentarze publikowane są dopiero po sprawdzeniu przez moderatora!