Podatek PIT – czym jest i kogo dotyczy?

Podatek PIT to zobowiązanie, z którym co do zasady musi się zmierzyć każda osoba fizyczna uzyskująca przychód (dochód) – niezależnie od źródła przychodu, który przewiduje ustawa o PIT. Choć może wydawać się skomplikowany, jego znajomość pozwala uniknąć błędów i skorzystać z dostępnych ulg i odliczeń. Jak działa PIT, kto jest zobowiązany do jego zapłaty i w jaki sposób można go rozliczyć, aby nie ponosić nadmiernych obciążeń? W tym artykule znajdziesz odpowiedzi na te pytania.

Kogo dotyczy podatek PIT?

Podatek PIT obejmuje osoby fizyczne, które uzyskują przychody m.in. z następujących źródeł:

• stosunek pracy – za przychody ze stosunku pracy uważa się m.in. wynagrodzenie zasadnicze, premie, dodatki. Co do zasady każdy pracownik podlega obowiązkowi odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy za pośrednictwem płatnika;

• działalność wykonywana osobiście – za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się m.in. umowy zlecenie, umowy o dzieło, powołanie do składu zarządów, rad nadzorczych czy kontrakty menedżerskie;

• pozarolnicza działalność gospodarcza – opodatkowana co do zasady na zasadach ogólnych, podatkiem liniowym lub ryczałtem. Wybór formy opodatkowania może mieć istotny wpływ na wysokość zobowiązań podatkowych;

• najem i dzierżawa – dochody z wynajmu nieruchomości, które aktualnie można opodatkować jedynie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych;

• odpłatne zbycie nieruchomości – jeśli nie minęło 5 lat od końca roku kalendarzowego jej nabycia, dochód z takiej transakcji wymaga uwzględnienia w deklaracji PIT.

Jakie są stawki podatku PIT?

Podatek PIT w Polsce na zasadach ogólnych (m.in. stosunek pracy, działalność wykonywana osobiście) obliczany jest według skali progresywnej:

• 12% dla dochodów do 120 000 zł rocznie,

• 32% dla dochodów powyżej 120 000 zł rocznie.

Dodatkowo obowiązuje kwota wolna od podatku w wysokości 30 000 zł rocznie.

Osoby prowadzące działalność gospodarczą mogą wybrać inną metodę opodatkowania:

• podatek liniowy 19% – stała stawka niezależna od wysokości dochodów,

• ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – różne stawki w zależności od rodzaju działalności (np. 3%, 8,5%, 15%).

Dodatkowo ustawa o PIT przewiduje m.in.:

• 19% podatek od dochodów z kapitałów pieniężnych;

• 19% podatek od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości.

Warto pamiętać, że doradztwo PIT może pomóc w wyborze najkorzystniejszej formy opodatkowania, zwłaszcza w przypadku osób prowadzących własną działalność gospodarczą.

Jak i kiedy rozliczyć PIT?

Co do zasady podatnik, który w danym roku osiągnął przychody (dochody) podlegające opodatkowaniu w Polsce, musi złożyć roczną deklarację PIT. Formularz zależy od rodzaju uzyskiwanych dochodów:

• PIT-37 – dla osób nieprowadzących działalności gospodarczej, uzyskujących przychody opodatkowane wg skali wyłącznie za pośrednictwem płatników ze źródeł położonych w Polsce,

• PIT-36 – dla osób uzyskujących przychody opodatkowane wg skali, uzyskane ze źródeł położonych w Polsce lub za granicą, w tym dla osób prowadzących działalność gospodarczą na zasadach ogólnych,

• PIT-28 – dla osób prowadzących działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, a także uzyskujących przychody z najmu,

• PIT-36L – dla osób uzyskujących przychody z działalności gospodarczej opodatkowane 19% podatkiem liniowym,

• PIT-38 – dla osób uzyskujących przychody (dochody) kapitałowe,

• PIT-39 – dla osób uzyskujących przychody ze sprzedaży nieruchomości o ile taka sprzedaż nastąpiła przed upływem 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym nieruchomość została nabyta lub wybudowana,

• DSF-1 – 4% danina solidarnościowa od nadwyżki poszczególnych dochodów rocznych, przekraczających 1mln złotych.

Termin składania deklaracji – do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Możliwe jest rozliczenie online poprzez e-Urząd Skarbowy, co znacznie upraszcza proces i minimalizuje ryzyko błędów. Jednakże należy pamiętać, że system ten nie generuje automatycznie zeznań podatkowych dla wszystkich rodzajów przychodów.

Ulgi i odliczenia w PIT

Podatnicy mogą skorzystać z różnych ulg i odliczeń, które obniżają wysokość zobowiązań podatkowych, np.:

• Ulga na dziecko – m.in. dla rodziców i opiekunów prawnych.

• Ulga rehabilitacyjna – dla osób z orzeczeniem o niepełnosprawności lub posiadających na utrzymaniu osobę niepełnosprawną, które poniosły wydatki na rehabilitację lub wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych.

• Ulga termomodernizacyjna – dla właścicieli (współwłaścicieli) domów jednorodzinnych, którzy zrealizowali przedsięwzięcie termomodernizacyjne.

• Darowizny na cele pożytku publicznego – odliczane od dochodu w kwocie faktycznej przekazanej darowizny, nie więcej niż 6% dochodu/przychodu.

Niektóre dochody są zwolnione z PIT, np. świadczenie 800+, diety czy niektóre kategorie odszkodowań. Warto śledzić zmieniające się przepisy, aby maksymalnie wykorzystać dostępne ulgi i odliczenia podatkowe.

Artykuł pochodzi z portalu www.chojnice24.pl

• Komentarze Chojnice24 (0)
• Komentarze Facebook (...)