Procentów moc

Wódki niegdyś używano jako lekarstwa i trzymano ją w domowej apteczce. Z czasem do apteczki zaglądano coraz częściej....

Jak pisze Jan Kitowicz: "w dawnej Polsce trunki wielkim panom były zwyczajne: rano herbata, potem wódka gdańska, persico (nalewka na pestkach brzoskwiń), cynamonówka, dubelt-hanyż, ratafia (wódka importowana na Augusta III, zaprawiana korzeniami). (...) U małych panów i szlachty, zamiast gdańskich wódek, służyła wybornie gorzałka przepalana domowej roboty, z konfiturami w miodzie smażonymi, pierniczkami i suchareczkami takimiż".

Szybko też przekonano się o walorach kulinarnych wódki i zaczęto używać jej jako przyprawy. I to równie często jak leku na niestrawność (zwróćmy uwagę na fakt, że wiele leków ziołowych przygotowywanych jest właśnie na bazie czystego spirytusu).


Karnawał obfituje w liczne przyjęcia i zabawy, które oczywiście zakrapiane są alkoholem. Już starożytni uznali alkohol za ważny dodatek do spotkań towarzyskich, który gdy pity jest umiarkowanie – łagodzi obyczaje, ułatwia kontakty towarzyskie, sprawia że ludzie są weselsi i radośniej się bawią.

Zatem, oprócz „wylewania za kołnierz” przy okazji karnawałowych zabaw, spieszmy wylewać wódkę do potraw i zacznijmy przyprawiać nią niektóre przygotowywane potrawy. Tak jak niegdyś w kuchni staropolskiej, dzisiaj używa się wódek do marynowania mięs, zwłaszcza dziczyzny. Pod wpływem wódki mięso kruszeje. Dla przykładu w kuchni chińskiej wytrawną wódkę dodaje się niemal do wszystkich potraw, na równi z przyprawami.

Coraz bardziej popularne są owoce konserwowane w spirytusie z dodatkiem syropu i przypraw korzennych. Można je podawać na deser lub dodawać do ciast. Jeżeli zaleje się owoc zbyt mocnym spirytusem, zrobi się z niego wyborna nalewka owocowa. Spirytusu albo wódki (oraz innych mocnych alkoholi, takich jak koniak, brandy, rum) używa się do flambirowania, czyli zapalania gotowych potraw. Flambiruje się mięsa zdjęte z rożna, steki lub usmażone kotlety. Oprócz mięsa flambiruje się słodkie omlety, naleśniki, lody i inne desery. Potrawy zapala się w momencie podawania ich na stół. Flambirowanie jest nie tylko widowiskowe, ale również nadaje potrawom mięsnym wykwintniejszy smak i kruchość. Trzeba tylko pamiętać, że danie nie może płonąć zbyt długo, po kilku sekundach nakrywa się je pokrywką, aby płomień zgasł.

Czystą wódką można doprawić zupę pomidorową. Alkohol dodaje się w czasie przyrządzania zupy i ponownie w czasie podgrzewania, w proporcji 1-2 łyżki na talerz. Czysta wódka z brandy albo likierem podnosi smak sałatek owocowych. Spirytus podany do faworków, które już niebawem będziemy piec powoduje, że stają się bardziej kruche i podczas smażenia nie nasiąkają tłuszczem.

Uwaga! Spirytus dolany do ciasta zastępuje proszek do pieczenia.

Trochę czystej wódki można dodać do potraw z winem, aby nabrały wyrazistszego smaku. Jałowcówka i żubrówka dobrze się komponują z dziczyzną, żubrówka i krupnik – albo obie wódki wymieszane - z potrawami z miodem. Czysta wódka harmonizuje ze smakiem orzechów.

A tak dla zaspokojenia ciekawości, to nazwy „wódka” po raz pierwszy użyto w języku polskim w tekście z 1405 roku, a pierwsze zezwolenie na pędzenie tego trunku znane jest ze źródeł gdańskich z 1422 roku. Na początku wódkę, zwaną też gorzałką, pędzono na ekstraktach ziołowych, potem ze zboża, a w końcu XVIII wieku – z ziemniaków . Wtedy to wyraźnie nastąpił wzrost spożycia gorzałki, który na zdrowie społeczności polskiej wpłynął i wpływa wyraźnie negatywnie. Ale to już zupełnie inna historia....

Katarzyna Karpus
Poradnia Dietetyczno-Żywieniowa NZOZ „GEMINI”
Tel. 52/3974033

Artykuł pochodzi z portalu www.chojnice24.pl

• Komentarze Chojnice24 (3)
• Komentarze Facebook (...)