Operacja Dunaj

Dla Jacka Głąba jest to debiut filmowy, wcześniej pełnił funkcję reżysera teatralnego i dyrektora Teatru Modrzejewskiej w Legnicy.

Jest rok 1968, Czechosłowacja zapoczątkowała przemiany ustrojowe nazwane później Praską wiosną. Nowy szef rządu Alexander Dubček zapowiadał głębokie reformy i wprowadzenie "socjalizmu z ludzką twarzą". Czechosłowackie ruchy postępowe nie przypadły do gustu moskiewskim panom, którzy zarządzili przeprowadzenie interwencji członków Układu Warszawskiego w Czechosłowacji. Akcja nosiła nazwę operacja "Dunaj".

Jednym z małych trybików machiny wojskowej jest załoga czołgu ”Biedroneczka”, będącego symbolem zwycięskiej walki z hitlerowskim okupantem. Ten czołg-pomnik stoi na terenie jednostki pancernej i przypomina chlubne czasy polskiego oręża. W tak wyjątkowej okazji, leciwy T-34, którego wartość bojowa jest wielce umowna, ma stanąć na czele polskiej kolumny pancernej i spełnić rolę propagandową. Niestety ”muzeum na kółkach” już na starcie ma problemy techniczne i musi gonić oddalającą się kolumnę. Na skutek biernego oporu, jaki zastosowali Czesi, zdejmując m.in. drogowskazy, załoga osławionej ”Biedroneczki” zbacza na prowincję i ląduje w ścianie miejscowego baru. Pech chciał, że w  tym czasie odbywała się pożegnalna impreza naczelnika stacji Michala Kulki, na której miejscowa śmietanka zasiadała przy kufelku piwa.

Dla zgromadzonych wtargnięcie polskiego czołgu było niczym grom z jasnego nieba, nagle wielka polityka, którą znali z fal eteru wtargnęła w ich spokojne życie.
Polska załoga, którą tworzą: Edek, Roman, Jaś i Florian, ma nie lada problem do rozwiązania. Z jednej strony rozkaz dowództwa i partyjne dyrektywy mówią o słuszności interwencji ”zaprzyjaźnionych” państw, z drugiej przeszkadza świadomość, że w uśpionej czeskiej wsi trudno odnaleźć wroga klasowego, a ludzie tu zamieszkujący są do Polaków bardzo podobni. No może bardziej wyluzowani i zdystansowani do całego świata. Jakby zniszczony bar był niewystarczającym problemem, okazuje się że ”Biedroneczka” została uszkodzona i żadna siła nie ruszy jej z gruzowiska. Skazani na siebie przedstawiciele dwóch zwaśnionych stron zmuszeni są znaleźć wyjście z tej nietypowej sytuacji.

Punktem wyjścia dla filmu Jacka Głąba jest anegdota opowiadająca o polskim czołgu, który zaginął podczas interwencji w 1968 roku. Reszta to fikcja będąca jednym z możliwych scenariuszy tamtych wydarzeń. Udział polskich wojsk w interwencji Układu Warszawskiego jest tematem trudnym i odbijającym się czkawką w naszym sumieniu narodowym. Można o tym mówić śmiertelnie poważnie lub obśmiać, tak jak zrobił to Głąb. Unieruchomienie polskiego czołgu staje się okazją do konfrontacji stereotypów, jakie oba narody stworzyły na swój temat. Dla nas Czesi to ”ciepłe kluchy”, by nie powiedzieć knedliczki, my dla nich jesteśmy niepoprawnymi raptusami, którzy ze swoim przybyciem przynoszą zamęt.

Pomysł, by w komediowy sposób ukazać niechlubną kartę polskiej historii, był kuszącą zapowiedzią. W całym tym eksperymencie pewne elementy nie do końca ”zagrały”. Choć w polskiej części obsady znalazła się ścisła czołówka, to jedynie Przemysław Bluszcz wypada przekonująco w roli uwodzicielskiego kaprala Romka. Tomasz Kot i Zbigniew Zamachowski przerysowali swoje postaci do granic możliwości, ich udział w tym filmie chwilami wydaje się zbędny. O niebo lepiej wypada obsada czeska, z Jiřím Menzlem na czele, ci aktorzy nie mają wątpliwości jak odegrać powierzone im role i wywiązują się z zadania z typowym dla siebie czeskim urokiem.

Operacja "Dunaj" to film lekki, pozbawiony aspiracji do miana kina przełomowego. Jednak przez sposób opowiadania, wybrany przez Jacka Głąba, może zrobić więcej dla stosunków polsko-czeskich, niż dyplomatyczne dysputy czy naukowe opracowania. Podstawą jest zrozumienie i otwarty umysł.

Reżyseria: Jacek Głąb
Scenariusz: Jacek Kondracki , Robert Urbański
Obsada: Jiří Menzel, Maciej Stuhr, Tomasz Kot

Film do recenzji udostępniła wypożyczalnia SHOCK, mieszcząca się przy Al. Bayeux 28 I piętro, otwarta: poniedziałek-sobota 11.00-20.00, niedziela 12.00-17.00.
Tel. 052 396 70 20

UWAGA KONKURS! Mamy dla Was darmowe wypożyczenie filmu z oferty wypożyczalni SHOCK. Wystarczy odpowiedzieć na pytanie konkursowe. Co tydzień, wśród czytelników, którzy nadeślą poprawną odpowiedź, wylosujemy jedną osobę, która otrzyma możliwość darmowego wypożyczenia dowolnego filmu. Maile proszę kierować, do wtorku 23 lutego, na adres shock@chojnice24.pl w temacie wpisując tytuł omawianego filmu, a w treści odpowiedź na pytanie oraz swoje dane: adres, telefon, imię i nazwisko (Twoje dane są chronione wg obowiązującego prawa).

PYTANIE KONKURSOWE: Przemysław Bluszcz z racji swoich predyspozycji bardzo często jest obsadzany w roli czarnych charakterów. W jednym z seriali telewizyjnych zagrał postać okrutnego esesmana Rappke. Podaj tytuł serialu.
Ogłoszenie wyników w środę wieczorem (24 lutego).

Rozwiązanie konkursu z ubiegłego tygodnia: T.J. Thyne wcielający się w postać Grega, znany jest z telewizyjnego serialu ”Kości”. Nagrodę wylosował Rafał Kupczak.

Artykuł pochodzi z portalu www.chojnice24.pl

• Komentarze Chojnice24 (22)
• Komentarze Facebook (...)