WÄ…troba nie tylko alkoholu nie lubi

Ostatnio coraz częściej rozpoznawana jest niealkoholowa choroba stłuszczeniowa wątroby.

Wynika to z bardzo dużego rozpowszechnienia nadwagi i otyÅ‚oÅ›ci, bÄ™dÄ…cej istotnym elementem tzw. zespoÅ‚u metabolicznego. WystÄ™pujÄ…ca w tym zespole tkanka tÅ‚uszczowa, nagromadzona w jamie brzusznej zaburza gospodarkÄ™ wÄ™glowodanowÄ…, prowadzi do insulinoopornoÅ›ci oraz do istotnych zaburzeÅ„ lipidowych. Powoduje to rozwój tzw. prostego stÅ‚uszczenia wÄ…troby, które jeszcze ma charakter odwracalny. Jednakże choroba ta, w przypadku dziaÅ‚ania szkodliwych czynników (dieta bogatoenergetyczna, bogatotÅ‚uszczowa oraz maÅ‚a aktywność fizyczna) może także prowadzić do poważnego uszkodzenia wÄ…troby – marskoÅ›ci. Jest to proces trwajÄ…cy wiele lat.


ZaobserwowaÅ‚am, że niealkoholowa choroba stÅ‚uszczeniowa wÄ…troby jest wÅ›ród pacjentów naszej poradni bardzo rozpowszechniona.

Jeszcze do niedawna stÅ‚uszczenie wÄ…troby bardzo czÄ™sto kojarzono z nadużywaniem alkoholu. Jednak dziÄ™ki upowszechnieniu w diagnostyce badaÅ„ ultrasonograficznych i biopsji wÄ…troby ujawniÅ‚o siÄ™ zjawisko coraz czÄ™stszego wystÄ™powania stÅ‚uszczenia wÄ…troby także u osób, które spożywajÄ… alkohol sporadycznie lub nie spożywajÄ… go w ogóle. PowstaÅ‚o wiÄ™c okreÅ›lenie „niealkoholowego stÅ‚uszczenia wÄ…troby” , które chociaż zwykle ma Å‚agodny przebieg, to jednak – zwÅ‚aszcza nieleczone – może prowadzić u niektórych osób do marskoÅ›ci wÄ…troby i jej powikÅ‚aÅ„. Zagrożenie jest tym wiÄ™ksze, że u części chorych nie objawia siÄ™ w żaden charakterystyczny sposób, a wykonywane próby wÄ…trobowe sÄ… prawidÅ‚owe.

Przyczynami występowania niealkoholowej choroby stłuszczeniowej wątroby są: nadmierna masa ciała, cukrzyca typu 2, zaburzenia lipidowe, niewłaściwa dieta oraz mała aktywność fizyczna.

Przebieg choroby pomimo odmiennych czynników etiologicznych jest podobny i może prowadzić u części chorych do poważnych konsekwencji w postaci wÅ‚óknienia i marskoÅ›ci wÄ…troby.

Skala tego zjawiska zaczyna przybierać coraz wiÄ™ksze rozmiary. Przyczyn można siÄ™  dopatrywać w najwczeÅ›niejszej epoce życia czÅ‚owieka na Ziemi, kiedy ksztaÅ‚towaÅ‚ siÄ™ nasz kod genetyczny. ÓwczeÅ›ni ludzie odżywiali siÄ™ w znacznej mierze pożywieniem pochodzenia roÅ›linnego, byli aktywni ruchowo, polowali i przemieszczali siÄ™ w celu poszukiwania pokarmu. W dzisiejszych czasach sytuacja ta diametralnie siÄ™ zmieniÅ‚a. Ludzie nie muszÄ… już z takÄ… determinacjÄ… walczyć o pożywienie, przeciwnie – czÄ™sto spożywajÄ… nadmierne jego iloÅ›ci, odżywiajÄ…c siÄ™ nieregularnie i w poÅ›piechu. Ponadto spożywajÄ… alkohol, żyjÄ… w stresie, przyjmujÄ… różne leki i zmniejszajÄ… radykalnie swojÄ… aktywność fizycznÄ…. Można zatem przypuszczać, że szybkie tempo rozwoju cywilizacji znacznie wyprzedziÅ‚o możliwoÅ›ci przygotowawcze organizmu ludzkiego.

IstotÄ… niealkoholowej choroby stÅ‚uszczeniowej wÄ…troby jest odkÅ‚adanie siÄ™ tÅ‚uszczu w komórkach wÄ…trobowych. U części osób może to prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, wÅ‚Ä…cznie z rakiem wÄ…trobowo-komórkowym. Jej rozpoznania nie należy lekceważyć, powinno ono natomiast skÅ‚onić do analizy innych cech zespoÅ‚u metabolicznego (otyÅ‚ość, hiperlipidemia, cukrzyca typu 2, nadciÅ›nienie) u danej osoby i do zmiany stylu życia przez zwiÄ™kszenie aktywnoÅ›ci fizycznej i modyfikacjÄ™ sposobu odżywiania. Zanim jednak rozpozna siÄ™ niealkoholowe stÅ‚uszczenie wÄ…troby należy wykluczyć wirusowe zapalenie wÄ…troby (typu B lub C) oraz autoimmunologiczne i wrodzone choroby wÄ…troby.  

Najważniejszym zaÅ‚ożeniem w leczeniu niealkoholowej choroby stÅ‚uszczeniowej wÄ…troby jest zmiana stylu życia polegajÄ…ca na modyfikacji sposobu żywienia i zwiÄ™kszeniu aktywnoÅ›ci fizycznej. Celem takiego postÄ™powania jest redukcja masy ciaÅ‚a o 7-10 procent (prawdopodobnie u osób ze znaczniejszÄ… otyÅ‚oÅ›ciÄ… korzystniejszy byÅ‚by wiÄ™kszy ubytek masy ciaÅ‚a).

Redukcja masy ciaÅ‚a wiąże siÄ™ z poprawÄ… wyników biochemicznych czynnoÅ›ci wÄ…troby (zmniejszenie aktywnoÅ›ci aminotransferaz) i ze zmniejszeniem cech stÅ‚uszczenia w badaniu ultrasonograficznym.

Jak powinien wyglÄ…dać prawidÅ‚owy sposób żywienia – napiszÄ™ w kolejnym artykule.

Natomiast przy podejmowaniu decyzji o zwiÄ™kszaniu aktywnoÅ›ci fizycznej należy pamiÄ™tać o tym, aby wybierać taki jej rodzaj, który po prostu lubimy i którego stosowanie jest możliwe przez dÅ‚ugi okres. Ćwiczenia powinny dać poczucie wysiÅ‚ku fizycznego, oddech podczas ich wykonywania powinien nieco przyspieszyć, jednak nie mogÄ… one powodować dyskomfortu, odczucia bólu i wyczerpania. Aby aktywność fizyczna przynosiÅ‚a korzyÅ›ci, musi być wykonywana regularnie przez wiÄ™kszość dni w tygodniu i przez minimum 45, a najlepiej 60 minut dziennie.  

Sabina Budkiewicz
Poradnia dietetyczna NZOZ Gemini
Tel. 52 397 40 33

Artykuł pochodzi z portalu www.chojnice24.pl

• Komentarze Chojnice24 (5)
• Komentarze Facebook (...)